Như các topic trước đã đề cập, ngày 04/10/2021, Bộ Khoa học và Công nghệ là Cơ quan chủ trì soạn thảo đã chuẩn bị xong dự thảo lần thứ 3 dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Sở hữu trí tuệ để phục vụ thảo luận tại kỳ họp thứ 2 – Quốc hội khoá XV. Trong dự thảo có đề cập đến 2 phương án sửa đổi, bổ sung Điều 211 Luật Sở hữu trí tuệ, cụ thể:
89. Sửa đổi, bổ sung Điều 211
Phương án 1:
Sửa đổi, bổ sung điểm a khoản 1 Điều 211 như sau:
“a) Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với quyền tác giả, quyền liên quan, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội;”
Phương án 2:
“a) Xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ gây thiệt hại cho tác giả, chủ sở hữu, người tiêu dùng hoặc cho xã hội;
(Nguyên văn tại Phương án 2 giống như quy định hiện hành tại điểm a khoản 1 Điều 211 Luật Sở hữu trí tuệ.)
Tại phiên thảo luận trực tuyến, nhiều đại biểu đã tích cực tham gia thảo luận về các nội dung trong dự thảo được Chính phủ trình Quốc hội. Việc đề xuất loại bỏ biện pháp xử lý hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hay nói cách khác là thu hẹp phạm vi các hành vi vi phạm trong lĩnh vực này bị xử lý bằng biện pháp hành chính, cũng đã được nhiều đại biểu quan tâm và cùng tham gia thảo luận.
Nhiều đại biểu nhận định việc loại bỏ biện pháp xử phạt hành chính đối với hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sẽ dẫn đến khoảng trống pháp luật, tăng thêm gánh nặng tòa án trong khi Việt Nam chưa có tòa chuyên về sở hữu trí tuệ.
Qua các phát biểu thảo luận của các đại biểu, đa số đại biểu đề nghị lựa chọn phương án 2, áp dụng biện pháp xử phạt hành chính đối với tất cả các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ như Luật hiện nay đang áp dụng. Bởi nếu quy định như phương án 1, chỉ áp dụng các biện pháp xử lý vi phạm hành chính đối với các hành vi xâm phạm đối với quyền tác giả, quyền liên quan, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý, giống cây trồng, là thu hẹp phạm vi xử lý hành chính trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ, dẫn đến khoảng trống pháp luật trong việc kịp thời phát hiện, ngăn chặn xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp như hành vi xâm phạm đối với quyền sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh, hành vi cạnh tranh không lành mạnh. Điều này sẽ làm giảm hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời làm giảm vai trò chủ động, kịp thời, nhanh chóng của cơ quan Nhà nước trong việc phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ này. Đồng thời đó cũng là một nguy cơ dẫn đến gia tăng các hành vi vi phạm trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ.
Bên cạnh đó, các hành vi xâm phạm đối với quyền sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh, hành vi cạnh tranh không lành mạnh không chỉ xâm phạm quyền dân sự mà còn xâm phạm trật tự quản lý kinh tế xã hội. Bên cạnh biện pháp dân sự, xử lý yêu cầu bồi thường thiệt hại, hành vi xâm phạm có thể xử lý bằng biện pháp hành chính, cao hơn có thể bị xử lý bằng biện pháp hình sự.
Việc loại trừ biện pháp hành chính để xử lý các hành vi xâm phạm đối với quyền sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, thiết kế bố trí, tên thương mại, bí mật kinh doanh, hành vi cạnh tranh không lành mạnh trên có thể làm không đảm bảo tính nhất quán, đồng bộ về pháp luật trong việc xử lý hành vi xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp (theo định nghĩa tại khoản 4 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ). Ngoài ra, nếu các hành vi trên được loại trừ xử lý bằng biện pháp hành chính cũng ảnh hưởng lớn tới môi trường đầu tư kinh doanh ở nước ta, đồng thời cũng làm tăng thêm gánh nặng cho toà án hiện nay, đặc biệt là trong bối cảnh chưa có Tòa án chuyên trách về quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, đang trong tình trạng quá tải và cũng tạo thêm thách thức cho đương sự khi sử dụng các biện pháp tố tụng dân sự.
“Trong quá trình xử phạt vi phạm hành chính cần quy định để bảo đảm kịp thời nhằm tăng tính răn đe, cùng kết hợp các biện pháp xử lý khác”- đại biểu Nguyễn Văn Huy (Thái Bình) nêu ý kiến tại buổi thảo luận.
Trong báo cáo tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Pháp luật và các cơ quan liên quan, Cơ quan chủ trì soạn thảo đã nghiêm túc nghiên cứu, đánh giá, rà soát lại sự phù hợp của Phương án 1 đối với điều kiện của Việt Nam hiện nay. Giải trình ý kiến thảo luận của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Khoa học và công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho hay đa số ý kiến các đại biểu tán thành phương án giữ nguyên quy định của pháp luật hiện hành, áp dụng biện pháp xử phạt hành chính với các hành vi xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (phương án 2). Trên cơ sở tiếp thu các ý kiến nêu trên, Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo, đề xuất Chính phủ tiếp thu ý kiến về việc không thu hẹp phạm vi xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực SHTT, theo Phương án 2.
Như vậy, trong Kỳ họp thứ 2 – Khoá XV, Quốc hội đã thảo luận đưa ra các ý kiến về Dự thảo sửa đổi, bổ sung Điều 211 Luật Sở hữu trí tuệ. Theo dự kiến, Dự thảo này sẽ các đại biểu Quốc hội thông qua vào Kỳ hợp thứ 3 – Khoá XV. Chúng tôi sẽ cập nhật văn bản sửa đổi luật SHTT sau khi Quốc hội thông qua.
(Nguồn thông tin tham khảo trong bài: most.gov.vn, tuoitre.vn, vov.vn, internet)
